Μέλι εκτός από νόστιμο και θεραπευτικό: Επουλώνει πληγές και απαλύνει εγκαύματα!

Θα σκεφτόσασταν ποτέ ότι αυτό το θεσπέσιο μελισσοκομικό προϊόν είναι ένα από τα αρχαιότερα φάρμακα της ανθρωπότητας; Εδώ και 5.000 χρόνια, το μέλι χρησιμοποιείται στη θεραπεία των εγκαυμάτων, του βήχα και των ελκών… 

Ο Ιπποκράτης εγκωμίαζε τις ιαματικές του ιδιότητες και είχε επινοήσει πολλά φάρμακα και θεραπείες με μέλι για διάφορες παθήσεις, όπως δερματολογικές διαταραχές, έλκη και πληγές. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί ιατροί χρησιμοποιούσαν ένα μείγμα από μέλι και μουρουνέλαιο για την επούλωση των τραυμάτων που είχαν προκληθεί από σφαίρα.

Σύμφωνα με τον John Riddle, καθηγητή αρχαιολογίας στο North Carolina State University, ένα ιατρικό κείμενο γραμμένο σε πάπυρο, το οποίο χρονολογείται στο 3000 π.Χ., αναφέρει τη χρήση του μελιού σε εγκεφαλικά τραύματα. Λέει ότι «ενδεχομένως το μέλι προλάμβανε το πρήξιμο και προστάτευε την πληγή από τον αέρα και τις μολύνσεις».

Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το μέλι είναι πιο αποτελεσματικό από τα αντισηπτικά και τα αντιβιοτικά. Ισραηλινοί ερευνητές διεξήγαγαν μελέτες για να το αποδείξουν. Επάλειφαν το γλυκό, κολλώδες τρόφιμο δύο φορές ημερησίως στις πληγές εννέα νηπίων, αφού είχαν παρέλθει δύο εβδομάδες ενδοφλέβιας θεραπείας με αντιβιοτικά και ο καθημερινός καθαρισμός με αντισηπτικά είχε αποδειχθεί αναποτελεσματικός. Μετά από μόλις πέντε ημέρες από την έναρξη της αγωγής με μέλι, οι πληγές εμφάνισαν σημαντική βελτίωση. Μετά από 16 ημέρες, οι πληγές έκλεισαν και ήταν καθαρές.

Σε μελέτη που διεξήχθη στην Υεμένη, αποδείχθηκε ότι το μέλι δρα πιο αποτελεσματικά από τα αντισηπτικά στις μολυσμένες χειρουργικές πληγές. Πενήντα γυναίκες με μολυσμένες πληγές χωρίστηκαν σε δύο ισάριθμες ομάδες. Η μία ομάδα υποβαλλόταν σε θεραπεία με μέλι, ενώ η άλλη με αντισηπτικά. Οι ασθενείς της ομάδας του μελιού ανάρρωσαν μέσα σε 7-11 ημέρες, ενώ η άλλη ομάδα χρειάστηκε 12-27 ημέρες.

Παρότι οι σύγχρονες κρέμες και τα αντιβιοτικά έχουν επουλωτική δράση, το μειονέκτημα τους είναι ότι νεκρώνουν τους ιστούς και δημιουργούν εφελκίδες και ουλές. Ωστόσο, πόσοι από εμάς θα σκέφτονταν να βάλουν μέλι κάτω από τον αυτοκόλλητο επίδεσμο ή τη γάζα; Τριετής κλινική μελέτη στο νοσοκομείο του Πανεπιστημίου της Καλαμπάρ της Νιγηρίας έδειξε ότι το ακατέργαστο μέλι επουλώνει τα τραύματα, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου οι σύγχρονοι επίδεσμοι και τα αντιβιοτικά αποτυγχάνουν.

Σε 59 ασθενείς που λάμβαναν θεραπεία για πληγές και εξωτερικά έλκη, το μέλι αποδείχτηκε αποτελεσματικό σε όλες τις περιπτώσεις, πλην μίας. Προς μεγάλη έκπληξη των ερευνητών, οι τοπικές εφαρμογές κράτησαν τις πληγές αποστειρωμένες ώσπου επουλώθηκαν, ενώ οι μολυσμένες πληγές καθάρισαν μέσα σε μία εβδομάδα. Το εκπληκτικό ήταν ότι το μέλι απομάκρυνε τον νεκρό ιστό από τα επίμονα τραύματα, γλιτώνοντας ορισμένους ασθενείς από μεταμοσχεύσεις δέρματος και ακρωτηριασμούς.

Σύμφωνα με το περιοδικό European Journal of Medical Research, η τοπική επάλειψη με μέλι σε μετεγχειρητικά τραύματα που είχαν μολυνθεί από Gram (+) και Gram (-) βακτήρια μετά από καισαρικές τομές και υστερεκτομές είχε ευεργετική δράση.

«Το μέλι δημιουργεί ένα υγρό επουλωτικό περιβάλλον, ενώ παράλληλα προλαμβάνει τη βακτηριακή ανάπτυξη ακόμη και όταν η πληγή είναι σοβαρά μολυσμένη», επισημαίνει ο δρ Peter Molan από το Κέντρο Έρευνας Μελιού του Πανεπιστημίου Waikato της Νέας Ζηλανδίας. «Είναι ένας πολύ αποτελεσματικός παράγοντας για την ταχεία αποστείρωση των σοβαρά μολυσμένων πληγών, χωρίς τις παρενέργειες των αντιβιοτικών, και δρα ακόμη και σε βακτηριακά στελέχη που εμφανίζουν ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά».

Το μέλι μπορεί να αναχαιτίσει τις μολύνσεις για έναν πολύ απλό λόγο: συγκρατεί το νερό, οπότε τα βακτήρια της πληγής δεν έχουν επαρκές νερό για να πολλαπλασιαστούν. Έτσι, το μέλι αναστέλλει τη βακτηριακή ανάπτυξη. Συν τοις άλλοις, το ρΗ του μελιού είναι 3,2-4,5 – δηλαδή αρκετά χαμηλό για να εμποδίσει την ανάπτυξη πολλών κοινών βακτηρίων. Ωστόσο, πιστεύεται ότι η αντιβακτηριακή δράση του μελιού οφείλεται κυρίως στο υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οποίο παράγεται ενζυματικά. Το επίπεδο του παραγόμενου υπεροξειδίου του υδρογόνου είναι μεν αντι-βακτηριακό, αλλά δεν βλάπτει τους κυτταρικούς ιστούς.

Τον Ιούλιο του 2007, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων χορήγησε στη Derma Sciences, μια εταιρεία η οποία εδρεύει στο Νιου Τζέρσεϊ και κατασκευάζει προϊόντα για τη φροντίδα των τραυμάτων, άδεια να πωλεί επιδέσμους για εγκαύματα και τραύματα με μέλι Μανούκα ως ιατρικό προϊόν.

Τώρα, στις ΗΠΑ, το μέλι Μανούκα χρησιμοποιείται επίσημα στη φροντίδα των τραυμάτων και των εγκαυμάτων, ενώ τοποθετείται ήδη σε επιδέσμους στην Αγγλία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία (απ’ όπου και προέρχεται). Στις αρχές του 2007, και ο Καναδάς ενέκρινε τη χρήση του ως αντι-μικροβιακή αλοιφή. Μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, το μέλι αποτελούσε καθιερωμένη θεραπεία στην αντιμετώπιση των μολύνσεων. Μετά τη διάδοση της πενικιλίνης, ο κόσμος λησμόνησε τις ισχυρές θεραπευτικές ιδιότητες του μελιού και οι γιατροί ενθουσιάστηκαν από την επίδραση του νέου θαυματουργού φαρμάκου.

Συγκριτικά με άλλους τύπους μελιού, το Μανούκα περιέχει ένα ειδικό συστατικό με αντιμικροβιακές ιδιότητες το οποίο καλείται Μοναδικός Παράγοντας Μανούκα (Unique Manuka Factor – UMF), σύμφωνα με άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα \Washington Post την 7η Αυγούστου του 2007. Όσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωση του UMF, τόσο πιο σκουρόχρωμο, πηχτό και ακριβό είναι το μέλι. Αν το ζητούμενο είναι η επούλωση σοβαρών τραυμάτων, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το ακριβότερο μέλι. Ωστόσο, ακόμη και το σύνηθες μέλι διαθέτει εκπληκτικές θεραπευτικές ιδιότητες.

Εφαρμογές:
• Εφαρμόστε το μέλι σε κοψίματα, εκδορές ή εγκαύματα, και καλύψτε με καθαρό επίδεσμο. Αλλάζετε τον επίδεσμο 1-3 φορές ημερησίως, εάν χρειαστεί.
• Χρησιμοποιήστε το μέλι αντί για επίδεσμο ως πρώτη βοήθεια ώστε να αποσοβηθεί η μόλυνση ώσπου το άτομο να λάβει ιατρική φροντίδα.
• Για εσωτερική απολύμανση και ως προληπτικό μέτρο, κάθε πρωί πίνετε ένα φλιτζάνι ζεστό νερό με ένα κουταλάκι του τσαγιού μέλι και λίγο χυμό λεμονιού.
• Το μέλι είναι ήπιο υπναγωγό και ηρεμιστικό.
• Οι μητέρες που θηλάζουν μπορούν να επαλείψουν τις σκασμένες θηλές με επίδεσμο μουλιασμένο σε μέλι, ώστε να προλάβουν τη μόλυνση.

Για τις καούρες, πάρτε 1 κουταλάκι του τσαγιού αγριόμελο με 1 κουταλάκι του τσαγιού μηλόξιδο.

Επισήμανση: Όταν το μέλι θερμαίνεται ή μαγειρεύεται, καθώς και όταν εκτίθεται παρατεταμένα στο φως, χάνει ένα τμήμα των αντιβακτηριακών του ιδιοτήτων. Να το διατηρείτε πάντα σε σκοτεινό, δροσερό σημείο.